دیابت نوع 2 چیست؟ (علل، علائم اصلی و روش درمان دیافت نوع دو)

دیابت نوع 2 یک بیماری شایع در هزاره جدید بوده  و بسیار شایع است. این بیماری اغب در بزرگسالان دیده می شود و زمانی بروز می کند که بدن شما نمی تواند انرژی دریافتی حاصل از غذا را به درستی مصرف کند یا آن را به سلول های بدن تحویل دهد. در این مقاله همه چیز درباره بیماری دیابت نوع 2 به زبان ساده را توضیح خواهیم داد.

دیابت نوع 2 چیست؟

دیابت نوع 2 یکی از انواع دیابت است که به علت اختلال در تولید انسولین (توسط پانکراس) و نیز مقاومت بدن به اثرات انسولین رخ می‌دهد. در این نوع دیابت، بدن نمی‌تواند انسولین را به طور کافی استفاده کند این مساله با عنوان مقاومت به انسولین شناخته می‌شود.

دیابت نوع 2 چقدر شایع است؟

دیابت نوع دو شایع ترین نوع دیابت در جهان است. برآورد شده که از هر 10 آمریکایی یک نفر به این بیماری مبتلا است. نوع دوم دیابت هفتمین عامل مرگ و میر در ایالات متحده است و جهان به شمار می رود.

این بیماری چطور ایجاد می شود؟

دیابت نوع 2 زمانی ایجاد می شود که لوزالمعده کمتر از نیاز بدن هورمون انسولین تولید می کند و همچنین  سلول های بدن به همان مقدار انسولین تولید شده پاسخ نمی دهند یعنی آنطور که باید قندی که تولید شده و در خون وجود دارد را مصرف نمی کنند. در نتیجه میزان قند خون بالا می رود و بدون موجب بیماری می شود. به این وضعیت مقاومت به انسولین نیز گفته می شود.

بیماری دیابت نوع دو در اثر این عوامل ایجاد می شود:

• عوامل سبک زندگی، از جمله چاقی و عدم ورزش.
• ژنتیک یا ژن های غیرطبیعی که از عملکرد سلول ها آنطور که باید جلوگیری می کند.

علائم دیابت نوع 2 چیست؟

شخصی که با نوع ۲ دیابت روبرو است معمولا به مرور زمان متوجه علائم می شود. با گسترش بیماری افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:

• تاری دید .
• خستگی
• احساس گرسنگی
• احساس تشنگی شدید یا عطش
• تکرر ادار
• بهبود آهسته زخم ها
• گزگز یا بی حسی در دست یا پا
• کاهش وزن بدون توجیه خاصی

چه کسانی بیشتر از همه در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 2 هستند؟

متاسفانه افرادی که یک یا چند مورد از ویژگی های زیر را داشته باشند بیشتر از سایرین به دیابت نوع دو مبتلا می شوند:

• سیاه پوست، اسپانیایی تبار، سرخپوست آمریکایی، آسیایی آمریکایی یا ساکن جزیره اقیانوس آرام
• داشتن سن بزرگتر از 45 سال.
• داشتن اضافه وزن یا چاق.
• ورزش نکردن
• داشتن سابقه دیابت بارداری
• داشتن سابقه خانوادگی ابتلاء به دیابت
• بالا بودن فشاار خود
• مبتلا بودن به پیش دیابت

اگر قند خون بالا برود چه مشکلاتی برای بدن ما پیش خواهد آمد؟

زمانی که به دنبال دیابت نوع دو قند خون بالا برود مشکلاتی در بدن ایجاد می شود. مهم ترین عوارض دیابت نوع 2 در افرادی که به این بیماری مبتلا هستند عبارتند از:

• مشکلات گوارشی: از جمله گاستروپارزی یا فلج معده.
• مشکلات بینایی: از جمله رتینوپاتی مرتبط با دیابت .
• مشکلات پا: از جمله زخم پا که به آن پای دیابتی هم گفته می شود .
• بیماری لثه و سایر مشکلات دهان و دندان
• کم شنوایی
• بیماری قلبی مانند نارسایی قلبی
• بیماری کلیوی مثل نارسایی .
• مشکلات کبدی: از جمله بیماری کبد چرب غیر الکلی .
• نوروپاتی محیطی (آسیب عصبی).
• اختلال عملکرد جنسی .
• مشکلات پوسیتی
• سکته مغزی
• عفونت مجاری ادراری و عفونت مثانه.

چطور دیابت نوع دو را شناسایی کنیم؟

دیابت به طور کلی با انجام چند آزمایش ساده قابل تشخیص است. در بیشتر  اوقات حین تفسیر یک آزمایش خون ساده، پزشک می  تواند تشخیص دهد آیا شما دیابت نوع 2 دارید یا خیر. مهم ترین آزمایش هایی که این بیماری را با کمک آن ها تشخیص می دهند عبارتند از:

آزمایش گلوکز پلاسما

این آزمایش سطح گلوکز یا همان قند خون شما را بررسی می کند. این آزمایش بهتر است صبح بعد از هشت ساعت ناشتا بودن در مطب انجام شود. شما قبل از انجام این آزمایش نباید چیزی به جز یک جرعه آب خورده باشید.

تست تصادفی گلوکز پلاسما

این تست ساد آزمایشگاهی است و شما می توانید هر زمان از شبانه روز که خواستید بدون ناشتا بودن آن را انجام دهید. در این تسن میزان گلوکوز پلاسمای خون شما به صورت تصادفی اندازه گیری می شود.

آزمایش هموگلوبین گلیکوزه

این تست در جواب برگه های آزمایش به صورتم (A1c) مشخص می شود و میانگین سطح قند خون شما را طی سه ماه گذشته اندازه گیری می کند.

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی

آزمایش تحمل گلوکز خوراکی سطح قند خون شما را قبل و بعد از خوردن یک نوشیدنی شیرین بررسی می کند. این آزمایش نحوه کنترل گلوکز توسط بدن شما را ارزیابی می کند.

نوع آزمون	دیابت (mg/dL)
آزمایش گلوکز ناشتا	126 یا بالاتر
آزمایش تصادفی (در هر زمان) گلوکز	200 یا بالاتر
تست A1c	6.5 درصد یا بالاتر
تست تحمل گلوکز خوراکی	200 یا بالاتر

دیابت نوع 2 چگونه مدیریت می شود؟

متاسفانه تاکنون هیچ درمان قطعی برای دیابت نوع 2 وجود ندارد. اما شما می‌توانید با حفظ یک سبک زندگی سالم و در صورت نیاز، دارو مصرف کنید. شما باید دائما تحت نظر پزشک باشید و مواارد زیر برای شما کنترل شود:

کنترل سطح قند خون

دستگاه سنجش قند خون یا پایش مداوم گلوکز (CGM) که به آن گلوکومتر نیز گفته می شود دستگاهی است که به راحتی در داروخانه ها قابل خریداری است. گلوکومتر می تواند به شما در رسیدن به میزان نرمال قند خون کمک کند. شما لازم است که به صورت مکرر آزمایش‌های منظم A1c، داروهای خوراکی (قرص) ، درمان با انسولین یا داروهای دیابت غیرانسولینی تزریقی را امتحان کنید.

کنترل فشار خون

به سادگی کنترل فشار خون می تواند به شما در کنترل دیابت نوع 2 کمک کند. فشار خون خود را با سیگار نکشیدن ، ورزش منظم و رژیم غذایی سالم کاهش دهید. در صورت نیاز پزشک شما ممکن است داروها ضد فشار خون نیز برای شما تزریق کند.

کاهش کلسترول

برای کاهش کلسترول خون از برنامه غذایی سرشار از چربی اشباع، چربی ترانس، نمک و قند خودداری کنید. همچنین پزشک شما داروهای استاتینی را برای شما تجویز و توصیه کند که نوعی دارو برای کاهش کلسترول هستند.

برنامه غذایی دیابت نوع 2 باید شامل چه مواردی باشد؟

شاید یکی  از مهمترین نکات در خصوص مدیریت دیابت نوع دو نحوه غذا خوردن و غذاهایی باشد که در رژیم غذایی گنجانده می شود. به عنوان شخصی که از دیابت رنج میبرید میبایست به نکات تغذیه ای زیر توجه ویژه داشته باشید:

پروتئین های بدون چربی مصرف کنید

پروتئین های کم چربی شامل مرغ، تخم مرغ و غذاهای دریایی می توانند به تنظیم قند خون کمک کنند. همچنین پروتئین های گیاهی شامل توفو، آجیل و لوبیا می توانند بهترین کزینه  ها برای افرادی باشند که دیابت نوع دو دارند.

مصرف کربوهیدارت های فراوری شده را متوقف کنید

 کربوهیدرات های تصفیه یا فرآوری شده مانند نان سفید، پاستا و سیب زمینی می توانند باعث افزایش سریع قند خون شوند. کربوهیدرات هایی را انتخاب کنید که باعث افزایش تدریجی قند خون می شوند مانند غلات کامل مانند بلغور جو دوسر، برنج قهوه ای و ماکارونی.

از مصرف نمک اضافه خودداری کنید

افرادی که دیابت نوع 2 دارند باید از مصرف نمک زیاد خودداری کنند. سدیم یا نمک زیاد می تواند فشار خون شما را افزایش دهد. با پرهیز از مصرف غذاهای فرآوری شده مانند غذاهایی که در قوطی ها یا بسته بندی ها عرضه می شوند، نمک خون خود را کاهش دهید .

میزان مصرف قند و شکر را تا آنجا که می توانید محدود کنید

 از خوردن غذاها و نوشیدنی های شیرین مانند پای، کیک و نوشابه خودداری کنید. در عوض آب یا چایی که شیرین نشده را برای نوشیدن انتخاب کنید. همچنین می توانید برای شیرین کردن نوشینی های خود از جایگزین های شکر مانند زایلیتول استفاده کنید.

سبزیجات غیر نشاسته ای مصرف کنید

این سبزیجات کربوهیدرات کمتری دارند، بنابراین باعث افزایش قند خون نمی شوند.  از سبزیجات غیرنشاسته به عنوان مثال می توان به کلم بروکلی، هویج و گل کلم اشاره کرد.

جلوگیری: چطور باید از بروز دیابت نوع 2 پیشگیری کرد؟

در بیشتر افراد دیابت یک بیماری ژنتیکی است ولی حتی با این اوصاف می توان به روش های مختلفی از آن پیشگیری کرد یا بروز آن را به تاخیر انداخت. روش های زیر می تواند به شما در پیشگیری از دیابت نوع دو کمک زیادی کند:

• خوردن یک رژیم غذایی سالم و متنوع
• ورزش کردن
• کاهش وزن با روش های سالم و بی خطر
• انجام به موقع معاینات و غربالگری های منظم

پیش آگهی بیماری دریافت نوع 2 چیست؟

منظور از پیش آگهی این است که در آینده زندگی با دیابت به کجا خواهد کشید. افرادی که این بیماری را دارند قرار است چطور زندگی کنند و با وجود دیابت درمان نشده چه اتفاقاتی برایشان می  افتد.

به طور کلی اگر دیابت نوع 2 دارید، پیش آگهی شما به میزان کنترل سطح گلوکز خون بستگی دارد. دیابت نوع 2 درمان نشده می تواند منجر به طیف وسیعی از بیماری های تهدید کننده زندگی شود. بنابراین شما باید آن را کنترل کنید زیرا اساسا دیابت نیاز به مدیریت مادام العمر دارد مگر اینکه با مداخل پزشکی آن را درمان کنید یا کاهش دهید.

افراد با دیابت نوع دو چه زمانی باید حتما به پزشک مراجعه کنند؟

به طور کلی افرادی که دیابت دارند باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند. زیرا کوچک ترین مسائل نیز ممکن است در صورت همراه شدن با دیابت اوضاع بدی را برای مبتلایان ایجاد کند. مثلا سرماخوردگی نیز ممکن است با سطح انسولین و قند خود تداخل داشته باشد و بنابراین زمانی که سرما می خورید باید پزشک خودتان صحبت کنید.

همچنین هرازچندگاهی حتما باید برای ویزیت و چکاپ های دوره ای به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید دیابت نوع 2 به طور کامل در کنترل شما است و عوارض این بیماری گریبان شما را نمی گیرد. مشخصا زمانی که شما به عنوان فردی که دیابت نوع دو دارید زمانی که هریک از علائم زیر را تجربه می کنید میبایست فوری با پزشک تماس بگیرید:

• گیجی
• از دست دادن حافظه
• تب بالای 37 درجه
• افزایش قند خون برای بیش از 24 ساعت
• داشتن تهوع و استفراغ بیش از چهار ساعت.
• داشتن مشک در حفظ تعادل یا هماهنگی.
• درد شدید در هر نقطه از بدن شما.
• مشکل در حرکت بازوها یا پاها