منظور از رژیم فستینگ چیست؟ | انواع روش ها+مزایا و معایب
احتمالا با واژه ی فستینگ که معادل انگلیسی روزه گرفتن است آشنایی دارید. امروزه بسیاری از این رژیم که تا حدودی شبیه روزه گرفتن مسلمان ها است برای کاهش وزن، حذف چربی و حفظ سلامتی استفاده می کنند. با این تفاوت که خوردن مقداری غذا در رژیم فستینگ مجاز است. اگر می خواهید بدانید که با پیروی از این رژیم تا چه حد موفق به کاهش وزن و لاغری هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
منظور از رژیم روزه داری چیست؟
رژیم روزه داری که به نام “رژیم فستینگ” هم شناخته شده است، یکی از انواع رژیم های محبوب لاغری است که شامل تناوب بین دوره های غذا خوردن و ناشتا بودن است. این بدین معنا است که در این رژیم، شما از خوردن انواع غذا ها منع نمی شوید. بلکه ساعات غذا خوردن شما محدود می شود. هدف این رژیم دستیابی به تاثیرات فیزیولوژیکی روزه گرفتن سنتی و در عین حال مجاز بودن به مقداری غذا خوردن است.
انواع رژیم روزه داری
رژیم فستینگ به اندازه ی روزه داری واقعی سخت نیست و می توان آن را طبق 4 برنامه ی متفاوت پیش برد. برنامه ها بر اساس مدت زمان هر دوره متفاوت هستند.
1. روش 16/8
در این روش باید 16 ساعت از روز را ناشتا باشید و مدت زمانی که جایز به غذا خوردن می باشید تنها 8 ساعت است. برای مثال بعد از خوردن شام نباید تا لحظه ای که می خوابید چیزی بخورید و بعد از اینکه فردای آن روز بیدار شدید؛ باید وعده ی صبحانه را حذف کرده و تا موقع ناهار ناشتا بمانید. پس از صرف ناهار تا هشت ساعت بعد می توانید تا دو وعده غذا بخورید. و دوباره پس از شام تا فردا ناهار رسما باید روزه بمانید. بدین ترتیب باید به طور متناوب این برنامه را اجرا کرد.
2. روش 5/2
در این روش دیگر دوره های رژیم فستینگ ساعتی نیست. بلکه به طور هفتگی پیش می رود. در روش 5/2 شما 5 روز از هفته را به صورت عادی غذا می خورید اما کالری دریافتی دو روز از هفته را به صورت غیر متناوب به 400 تا 600 کالری محدود می کنید. همانطور که گفته شد روز هایی که محدودیت دریافت کالری دارید نباید پشت سر هم باشند. روز های دوشنبه و پنجشنبه بهترین گزینه برای سپری کردن روز های محدودیت غذایی است.
3.روش یک روز در میان
رژیم روزه داری متناوب را در این روش باید یک روز در میان پیش برد. به طور مثال از شنبه می خواهید رژیم روزه داری را شروع کنید. روز شنبه را مانند روز های عادی سپری می کنید و کالری روزانه ی خود را دریافت می کنید. اما روز بعد یعنی یکشنبه را باید با محدودیت دریافت انرژی تا 500 کالری سپری کنید. و بدین ترتیب یک روز عادی و یک روز با کالری کم خواهید داشت.
4. روش طولانی(روزه کامل)
این دوره طولانی تر از دوره های قبلی است. در این روش فقط با محدودیت کالری مواجه نیستیم بلکه به طور کل خوردن غذا تا 24 ساعت قدغن است. بله می توان گفت این روش از رژیم فستینگ رسما روزه داری است با این تفاوت که در هفته دو بار اجرا می شود. می توانید این رژیم را در روز های متوالی یا با فاصله زمانی بگیرید.
فواید رژیم روزه داری متناوب
پیروی از رژیم فستینگ با هر روشی که بتوانید قطعا مزایای زیادی به همراه دارد فوایدی از جمله:
1. کاهش وزن و حذف چربی های اضافه
زمانی که در دوره ی ناشتایی به سر می برید مواد قندی و در نتیجه انرژی دریافت نمی شود و بدن برای پایدار ماندن سوخت و ساز اندام ها شروع به سوزاندن ذخایر چربی می کند. هر چه مدت زمان بیشتری ناشتا بمانید سرعت چربی سوزی هم بالاتر می رود. بدین ترتیب با سوزاندن چربی های اضافه وزن نیز کاهش می یابد.
2. کنترل قند خون
از فواید رژیم فستینگ کنترل قند خون است. با ناشتا ماندن در رژیم روزه داری، با کاهش مقدار غذای دریافتی سطح قند خون و انسولین کاهش می یابد. این امر باعث می شود که مقاومت بدن نسبت به انسولین کم شود و موجب پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 خواهد شد.
3.ضد پیری
از مزایای رژیم روزه داری متناوب ضد پیری بودن آن است. با فعال سازی حالت اتوفاژی در بدن تمامی سلول های مرده پاکسازی می شوند و با ترمیم سلولی باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری های گوناگون می شود.
4.بهبود عملکرد مغز
تحقیقات نشان می دهد که یکی از مزایای رژیم فستینگ این است که اثر مثبتی بر سلامت مغز دارد. روزه داری منجر به تولید پروتئینی به نام BDNF می شود. این پروتئین رشد و عملکرد سلول های مغز را تقویت می کند. این فرآیند مجموعا باعث بهبود عملکرد مغز می شود.
5.پیشگیری از بیماری قلبی و عروقی
با کنترل شدن چربی، کلسترول، فشار خون و چاقی از ابتلا به بیماری های قلبی نیز پیشگیری می شود.
6.عدم محدودیت غذایی
همانطور که گفتیم برخلاف سایر رژیم های غذایی که فرد را با منع غذایی رو به رو می کنند یکی از فواید رژیم فستینگ نبود محدودیت غذایی است در این رژیم تنها کالری و ساعات تغذیه محدود می شوند.
مضرات رژیم روزه داری متناوب
اگر چه مزایای رژیم فستینگ بسیار زیاد بوده و سلامت بدن را تامین می کند اما معایب خود را هم دارد.
1.احساس گرسنگی
تا زمانی که خود را با شرایط جدید وفق بدهید احساس گرسنگی مفرطی به سراغتان می آید که ممکن است شما را از ادامه دادن رژیم منصرف کند. اگر بتوانید با این احساس گرسنگی مبارزه کنید نصف راه را رفته اید.
2.عوارض جانبی
یکی از معایب رژیم فستینگ این است که ناشتا ماندن در طول رژیم باعث پایین آمدن سطح انرژی، سرد درد، سرگیجه و خستگی شود و ممکن است شما را از انجام برخی از فعالیت های روزانه باز دارد. پس برای جلوگیری از بروز چنین عوارضی نوع رژیم و ساعات آن را بر اساس فعالیت های روزانه خود انتخاب کنید.
3.مناسب نبودن برای همه
یکی از معایب رژیم فستینگ این است که برای همه مناسب نیست. شرایطی که در بدن هنگام دوره های ناشتایی بوجود می آید برای افرادی که به برخی بیماری های گوارشی مبتلا هستند خطر آفرین است. زنان باردار و شیرده هم مجاز به گرفتن این رژیم نیستند.
4. بر هم خوردن تعادل هورمونی
برای برخی از زنان، روزه داری متناوب تاثیرات بدی بر هورمون ها می گذارد. محدودیت های کالری و دوره های طولانی روزه داری باعث بر هم زدن تعادل ظریف هورمون ها و نامنظم شدن چرخه ی قاعدگی می شود.
پاسخ به سوالات متداول
بله. نوشیدن آب و مایعاتی مانند دمنوش های گیاهی و قهوه ی تلخ که تقریبا کالری آن ها صفر است مانعی ندارد.
بله این امکان وجود دارد. اما برای اطمینان بیشتر باید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید. همچنین باید به یاد داشته باشید که بدنتان نیاز به مواد مغذی دارد و تا زمانی که این اصل را فراموش نکنید ادغام رژیم ها اشکالی ندارد.
خیر. نه تنها میزان سوخت و ساز بدن در این روش کاهش نمی یابد بلکه باعث بهبود سلامت بدن و متابولیسم می شود. همانطور که پیش تر گفتیم با روزه داری متناوب بدن برای تامین انرژی از ذخایر چربی استفاده می کند و همین امر سبب لاغر شدن می شود.
همه چیز به نوع رژیم روزه داری متناوب شما بستگی دارد. گاهی اوقات ممکن است بتوانید با رعایت کامل رژیم در طول یک ماه 5 کیلو یا بیشتر وزن کم کنید و یا اینکه تنها مقدار کمتری وزن کم کنید. این مطلقا به خودتان بستگی دارد.
این هم بستگی به نوع رژیم روزه داری متناوب شما دارد. اما رایج ترین مواد غذایی در بیشتر انواع رژیم فستینگ آووکادو، ماهی و غذاهای دریایی، سبزیجات، سیب زمینی ها، بری ها، لوبیاها و پروبیوتیک ها هستند.